Carpa uasi – inkaski wzmacniacz dźwięku?
29 października 2025, 09:44Inkowie znani są ze swojej monumentalnej architektury, potężnych kamiennych świątyń, rozległej sieci dróg. Liczne słynne budowle Inków zostały szczegółowo zbadane, inne wciąż czekają na naukowców, którzy się nimi zajmą. Profesor Stella Nair z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles spędziła 3 tygodnie w niewielkim miasteczku Huaytará w Peru. Badała tam wzniesiony w połowie XV wieku inkaski budynek, znany jak carpa uasi, który prawdopodobnie powstał wyłącznie po to, by wzmacniać dźwięk.
Niezwykły zabytek potwierdza historię opisaną w Biblii? Korespondencja na szczytach władzy
23 października 2025, 06:52W pobliżu Ściany Zachodniej na Wzgórzu Świątynnym dokonano niezwykłego odkrycia. Archeolodzy trafili na niewielki fragment glinianej tabliczki z pismem klinowym. To nie tylko jedyny akadyjski tekst pochodzący z Jerozolimy z okresu Pierwszej Świątyni, ale i zabytek opowiadający niezwykłą historię. Fragment odnosi się bowiem do nieuregulowania przez Królestwo Judy daniny należnej władcom Asyrii. Teraz specjaliści badają, czy może być to potwierdzenie biblijnej historii (2 Krl 18:7) o odmowie płacenia daniny władcy Asyrii Sennacherybowi przez króla Judy Ezechiasza.
Pustynna sztuka naskalna w roli drogowskazów i słupków granicznych w prehistorycznej Arabii
3 października 2025, 09:05Podczas maksimum ostatniego zlodowacenia lądolód pokrywał znaczne obszary północy Ameryki Północnej, północnej Europy i Azji. Miał wówczas miejsce znaczący spadek poziomu oceanów i rozszerzenie się zasięgu pustyń. Na Półwyspie Arabskim panowała wówczas ekstremalna susza. Gdy lądolód zaczął ustępować, klimat się zmieniał, a na pustyniach zaczęła okresowo pojawiać się woda i zaczęli na nie wracać ludzie. Międzynarodowy zespół archeologów, pracujący w ramach Green Arabia Project, postanowił przyjrzeć się życiu pionierskich społeczności zasiedlających pustynię.
Dieta wysokotłuszczowa błyskawicznie zaburza pracę pamięci
29 września 2025, 13:56Wysokotłuszczowa dieta, przypominająca zachodnie śmieciowe jedzenie – jak frytki czy hamburgery – błyskawicznie wpływa negatywnie na pracę mózgu, zaburzając pamięć. Proces ten został opisany na łamach magazynu Neuron przez naukowców z Wydziału Medycyny Uniwersytetu Karoliny Północnej. Nowe badania dają możliwość pracy nad sposobami zapobiegania długoterminowej utracie pamięci związanej z otyłością.
Masowe groby sprzed 6000 lat najstarszym znanym przykładem obchodów zwycięskiej bitwy?
15 września 2025, 06:12Zabijanie całych grup rodzinnych, masakry mieszkańców osad, masowe groby ofiar bitew czy egzekucji to znane z mezolitycznej i neolitycznej Europy ślady przemocy międzyludzkiej. Naukowcy z Hiszpanii (Universytet w Valladolid, Arkikus), Belgii (Vrije Universiteit Brussel), Francji (Uniwersytet Strasburski, Uniwersytet Aix-Marseille) oraz Wielkiej Brytanii (Uniwersytet Oksfordzki) poinformowali na łamach Science Advances o zidentyfikowaniu prawdopodobnie najstarszych znanych śladów obchodów zwycięstwa nad wrogami. Są one widoczne w dwóch masowych grobach sprzed ponad 6000 lat.
Potwierdzono twierdzenie Hawkinga o powierzchni czarnych dziur. Polacy wśród odkrywców
12 września 2025, 09:14Przed 10 laty 14 września 2015 roku interferometr LIGO zarejestrował pierwsze fale grawitacyjne wykryte przez człowieka (o ich odkryciu poinformowano 11 lutego 2016 roku). Ludzkość zyskała 3. sposób badania kosmosu, po falach elektromagnetycznych i promieniowaniu kosmicznym. Tym razem zaobserwowaliśmy zaginanie czasoprzestrzeni. Obecnie LIGO rutynowo wykrywa fale grawitacyjne. We współpracy z Virgo (Włochy) i KAGRA (Japonia) tworzy sieć LVK, która średnio co trzy dni rejestruje fale pochodzące z połączenia czarnych dziur. Teraz naukowcy z LVK zdobyli drugi w historii, i jednocześnie najdokładniejszy, dowód obserwacyjny, na prawdziwość teorii o powierzchni czarnych dziur Stephena Hawkinga.
Kanapkowa afera podczas uchwalania budżetu NASA
18 sierpnia 2025, 12:56Któż by się spodziewał, że kanapka z wołowiną może stać się przedmiotem dyskusji podczas uchwalania budżetu NASA przez Izbę Reprezentantów, a w jej sprawie będzie wypowiadał się sam szef NASA, James Webb (tak, tak, ten od Teleskopu Webba)? A jednak...
Uczeni z Pennsylwanii odkryli nieznaną funkcję czerwonych krwinek
11 sierpnia 2025, 07:05Czerwone krwinki badane są od XVII wieku i wciąż potrafią zaskoczyć naukowców. Od dawna uważano je za biernych uczestników procesu krzepnięcia – elementy wypełniające skrzep, podczas gdy faktyczną pracę wykonywały płytki krwi i fibryna (włóknik). Utrwalony przez dekady obraz był prosty: płytki odpowiadają za zainicjowanie i zorganizowanie skrzepu, włóknik nadaje mu strukturę, a erytrocyty stanowią jedynie „pasażerów na gapę” zamkniętych w tej sieci. Najnowsze badania naukowców z University of Pennsylvania pokazują jednak, że rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona
Rolnicy zjedli swoich sąsiadów. Konflikt międzygrupowy w neolitycznej Europie
8 sierpnia 2025, 10:35W jaskini El Mirador w słynnej Sierra de Atapuerca naukowcy odkryli ślady kanibalizmu. To kolejny raz, gdy piszemy o takich praktykach w rejonie. Niedawno informowaliśmy o podobnych dowodach z innego stanowiska w Atapuerce – Gran Dolina – gdzie ponad 800 tys. lat temu zjedzono dziecko gatunku Homo antecessor. Teraz cofamy się o niespełna sześć tysięcy lat, do schyłku neolitu, kiedy Europę zamieszkiwały już społeczności rolników i hodowców.
Rhisotope Project – promieniotwórczy pomysł na ocalenie nosorożców
4 sierpnia 2025, 09:32Nosorożce, które w przeszłości żyły na olbrzymich połaciach Afryki i Azji, obecnie zamieszkują małe enklawy i grozi im wyginięcie. Winny jest człowiek, który zabiera im miejsce do życia i zabija je, by pozyskać rogi na potrzeby tzw. „tradycyjnej medycyny”. Wedle jej wyznawców, rogi leczą wszystko, od kaca i chorób serca po raka. W rzeczywistości zbudowane są z keratyny, więc ich skuteczność w medycynie jest równa obgryzaniu paznokci. Są jednak przekleństwem nosorożców. I to właśnie rogi wzięli na cel naukowcy z Projektu Rhisotope.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
